New Delhi thật ra không phải là điểm đến đầu tiên của mình ở Ấn nhưng New Delhi là cái nơi kì lạ mà… well sau bao ngày buôn ba nơi đất Ấn, mình tìm được thứ gì đó để ăn :v. Quên chuyện món ăn đi thì New Delhi đích thực là 1 nơi điên rồ nổi tiếng với thật là nhiều công trình kiến trúc hoành tá tràng. Nào mình cùng đi du lịch New Delhi Ấn Độ tí nha.
Những điểm du lịch đặc sắc nhất New Delhi
Nói thật là Delhi có quá nhiều điểm để đi nên trong 2 ngày, chúng mình chịu, không thể đi hết được, đành phải đi 1 số chỗ này thôi. Mình review lần lượt nhé.
Mình có làm clip chi tiết về những điểm đến đẹp ở New Delhi, mọi người xem ở trong clip này nhé.
Lodhi garden
Mới đầu tìm hiểu về khu vườn này, mình nghĩ chắc chỉ là 1 cái công viên giống như bao công viên khác, chẳng có gì mấy để ngắm đâu, thế nhưng khi vào bên trong thì thật sự ấn tượng vì có nhiều công trình kiến trúc xen lẫn với cây cối nhìn rất đẹp mắt, và hóa ra đây là 1 di chỉ của 1 vương triều rất lâu đời, từ thế kỉ 15 – Lodhi.
Điểm thu hút ở đây theo mình là những điểm tham quan nho nhỏ ngay trong quần thể Lodhi garden. Chủ yếu là các lăng mộ, các điện thờ của vương triều Lodhi. Đặc trưng của các công trình này là những mái vòm nhìn xa xa giống mái vòm của nhà thờ ở vùng địa trung hải, làm mình tự dưng nhớ đến những cái nhà thờ ở Santorini, mà ở đó thì màu xanh còn ở đây màu vàng nâu của thời gian.
Phí vào cửa: Free nha. Nên nó rất đáng để đi!
Thời điểm đẹp nhất: Mình đi vào buổi sáng và nói thật là chụp ảnh bị chói, vì nó bị ngược nắng 1 chút. Tuy nhiên buổi sáng lại hoàn toàn ko đông, và các bạn sẵn tiện đi tập thể dục được.
Đánh giá của mình: 4.5 sao nhé. Quả thực rất đẹp, và càng đẹp hơn nếu bạn mặc 1 bộ quần áo Ấn Độ và chụp ảnh cùng các di chỉ này, như cô bạn đi cùng minh.
Humayun’s Tomb- Lăng mộ vua Humayun
Cứ nói đến lăng mộ là thấy hoành tráng rồi :). Đây cũng khá giống Taj Mahal, là 1 cái lăng, mà khác cái là nó là lăng của 1 ông vua, có tên là Humayun, ông vua đời thứ 2 của vương triều Mughal và là cha của Akbar đại đế. Và lăng mộ của Akbar đại đế ở Agra cũng đẹp ko thua gì lăng của ông vua cha đâu nhé.
VÌ là lăng mộ của vua nên nơi này ngoài việc có điện thờ hoành tráng, xây bằng gạch đỏ đặc trưng của thời Mughal thì còn có một khu vườn rất đẹp bao quanh, và 1 đài phun nước ngay trước mặt, rất giống với lối kiến trúc của Taj Mahal nhé các tình yêu. Thế nên là mặc dù đông thì thật ra chỗ này vẫn có nhiều view đẹp để ngắm.
Mình là thích nhất cái tòa nhà trung tâm trong khu lăng mộ này, rực rỡ với màu gạch đỏ, tróm hình mái vòm đá cẩm thạch trắng và họa tiết bên trong trang trí làm mình trầm trồ luôn. Đây là công trình rất đáng để đi xem nha.
Giá vé vào cửa: 500- quá đắt!
Đánh giá: 4.0 sao, đẹp một cách bất ngờ nhưng cũng đông như “mong đợi”. :(. Giá mà bớt đông thì rất đẹp.
Jama Masjid
Bạn nào đi Malaysia nhiều rồi cũng sẽ biết Masjid là từ chỉ riêng những thánh đường hồi giáo nổi tiếng và Jama Masjid chính là thánh đường lớn nhất của người Hồi giáo ở Ấn Độ. Tính theo diện tích thì cái sân của thánh đường đã chứa được 25 nghìn tín đồ đạo Hồi rồi đó. Nên các bạn hãy tránh thật xa chỗ này nếu chẳng may có đi vào ngày thứ 6- ngày mà các tín đồ ở đây họ đi lễ.
Nói đến vẻ hoành tráng thì Jama Masjid này gây ấn tượng nhất với mình bởi vẻ ngoài cổ kính trông như cung điện trong truyện Aladin vậy, kết hợp giữa hai màu hồng san hô của đá sa thạch đó và trắng của đá hoa cương. Đẹp nhất khi đi ngắm ở đây là vào buổi hoàng hôn khi bầu trời hồng hồng tím tím ở xa và đàn chim bay vẩn vơ quanh sân thánh đường.
Giá vé vào cửa: 500 rupee cho người nước ngoài như chúng ta.
Đánh giá: 4.0 : thật ra thì vì nhìn nhiều cái hoành tráng rồi nên cái này cũng vầy vậy mà lại còn hơi đắt nữa, ngang giá 1 vài cái fort, trong khi thật ra cũng ko nhiều thứ ngắm bằng :))). Nhưng rất đẹp để chụp hình vào hoàng hôn đó.
Red Fort- Pháo đài đỏ
Lúc đầu, giống như Agra Fort, chúng mình háo háo hức hức đến xem Red Fort như nào, mẩm chắc trong đầu là nó cũng đông, thôi thì tốn chút tiền thì đi sớm sớm, cho đỡ đông :(. Ai ngờ đến nơi thì… đông vãi đạn. Nên thôi, nghĩ bụng cái này chẳng có gì, chụp bên ngoài thôi, nên ko đi vào trong, cũng tiết kiệm được tiền vé :))).
Nhưng nói chung như mọi pháo đài xây dựng bởi ông vua Shah Jahan (chính là người đã xây nên Taj Mahal), thì kiến trúc là sự kết hợp giữa mái vòm Hồi Giáo với các cổng búp sen như phong cách Hindu, cộng thêm việc phối kết hợp giữa đá trắng và đá đỏ càng làm nên sự rực rỡ của pháo đài này.
Thật ra thì điều mình thấy chú ý nhất ở đây là cảnh tượng các nam thanh niên Ấn Độ mặc đủ các trang phục rực rỡ nhất và chụp ảnh selfie mọi góc độ ở chỗ này :v. H mình vẫn còn bị ấn tượng mãi ko phai đấy. Nói thật là chưa bao h thấy đàn ông con trai nhiều đến như vậy trong đời như ở Ấn Độ đâu.
Giá vào cửa: 500 rupee/ khách nc ngoài.
Đánh giá của mình: 3.9. Thông cảm vì mình ko vào trong và chỗ này cũng quá đông.
Purana Qila
Nó cũng là một pháo đài cổ cổ ở trong khu Old Delhi nên bạn nào đã đi red fort, các kiểu con đà điểu thì hãy ghé qua đây. Ấn tượng với mình là ko phải cái pháo đài đổ đổ nát nát mà bãi cỏ xanh mịn đến mát hết cả mắt, chứng tỏ trình độ làm vườn bậc cao của các bác Ấn Độ. Còn cái pháo đài đổ nát trông cũng là 1 background xịn để các bạn tha hồ chụp ảnh :P. Nhưng mình và bạn mình thì thấy mấy cái pháo đài này cũng nhiều rồi nên ko còn hứng thú nữa.
Mình đặc biệt thấy hứng thú với tòa nhà hình lục giác nhìn rất giống 1 cái lăng tầm nằm giữa bãi cỏ xanh mượt này. Có điều lúc mình và bạn mình đến nơi thì ko chụp đc ảnh ở phía trước mà phải vòng ra sau vì 1 đôi nam thanh nữ tú chềnh ềnh trước mặt.
Chỗ này đẹp nhất là lúc hoàng hôn nhưng cũng cẩn thận vì đây nhiều đôi lắm.
Giá vé vào cửa: 200 Rupee cho người nước ngoài. 20 Rupee cho dân Ấn (giá chung như mọi chỗ rồi)
Đánh giá: 4.0. Do thật ra ngoài bãi cỏ và cái nhà lục giác thì mấy thứ khác đều khá bình thường.
Agrasen ki baoli
Từ hồi đi Jodhpur xong thấy cái giếng nước xinh đẹp, mình đã ủ mộng cùng cô bạn mình đến thăm cái giếng nước được mệnh danh là một trong top 10 giếng nước đẹp nhất ở Ấn Độ, đó chính là Agrasen ki Baoli. Nếu bạn nào đã từng xem bức ảnh của các giếng nước bậc thang ở Ấn Độ thì hẳn là sẽ bị ấn tượng bởi kiến trúc cực kì tinh xảo của những cái giếng nước này. Lúc chưa đến, nhìn ảnh mình bảo sao nó đẹp thế, còn đầy chất thơ ki có đàn chim bay qua. Nhưng khi đến nơi thì mình… hơi thất vọng :(. Thật ra nó bé hơn nhiều so với giếng nước ở Jodhpur. Nữa là cái chỗ này nó đang bảo trì nên ko vào được trực tiếp để xem, nên bị nhìn ở xa, mà chỉ có 1 góc thôi :(((, lực bất tòng tâm quá.
Suy cho cùng, giếng nước bậc thang đẹp nhất trong tâm trí mình hiện tại vẫn là giếng ở Jodhpur thôi.
Phí vào cửa: 5 rupee, là tiền boa cho các bác trông coi ở đấy, chứ trên web của bộ văn hoá du lịch là free.
Đánh giá: 3.8. Đông người, lại còn ko cho vào nên mình tạm đánh giá nó thế thôi.
India Gate
Chỗ này lướt qua cho có, nó na ná giống cổng Khải Hoàn Môn ở bên Paris, nên mình cũng chỉ ghé qua chụp cái ảnh từ trên Tuktuk thôi. 1 Phần nữa quan trọng là do nó… quá đông, lúc nào cũng người bu vào như ruồi nên mình tránh cho lẹ.
Chi phí: 0 đồng
Đánh giá: 3.0. Ko có gì đáng nói ngoài việc nó là 1 cái cổng. Hết!
Lotus Temple
Chỗ này lúc mới xem ảnh mình bảo với bạn mình wow, chắc bên trong lộng lẫy hoa lá lắm. Phải nói cái Lotus temple này đi cũng xa, mất tiền đi metro đã đành, nó còn bắt mọi người phải xếp hàng vào đền như vô lăng Bác vậy! Nhưng khi vào trong thì…. ôi meo, cảm giác bên ngoài đẹp đẽ hoành tráng là thế, bên trong trống rỗng. Mình nghĩ lí do để nơi này nổi tiếng là bởi vì nó là 1 ngôi đền thiêng, người ta đến cầu nguyện thôi. Còn lại mọi thứ liên quan đến điêu khắc, trạm chổ tinh tế, hay kiến trúc khiến người ta kính nể thì ko có. Vẫn là cái đẹp nhất chính là cái mái đền hình bông hoa sen thôi!. Mình khuyên thật là bạn nào ko có time nhiều ở New Delhi thì nên cho cái này next!
Chi phí: Miễn phí. Chuẩn là tiền nào của nấy!
Đánh Giá: 3.0. KO đáng để mình mất cái công sức đi quãng đường dài dưới trời nắng như vậy.
Đền Akshardham
Đây là công trình vĩ đại! Thấy shock luôn khi bước chân vào xếp hàng ở ngôi đền này. Điểm đặc sắc ở đây chính là sự sạch sẽ vô cùng của ngôi đền. Ko một cọng rác nào! Bạn ko được mang đồ ăn, đồ uống vào đền. Đến nơi còn phải cởi giầy dép ra để ngoài chứ ko đc vác cái lớp bụi nào làm ô uế nơi này.
Tuyệt phẩm nhất chính là trạm trổ xa hoa tinh mỹ ở đây. Mình chưa từng thấy ngôi đền nào nó phức tạp và lắm công phu như vậy. Thật ko hổ là quốc bảo ở New Delhi đó các bạn.
Và tuyệt vời nhất là bạn cố gắng nán lại đến tối, sẽ được xem 1 màn biểu diễn 3D ngoạn mục, dù nó ko có phụ đề :))) và bạn phải nhìn hình đoán nghĩa hehe.
Giá vào cửa: Free . Nghe đã vui rồi.
Đánh giá: 5.0
Sri Bangla Sahib Gurudwara
Lúc đầu mình bị mê muội vì bức ảnh xong quyết định xem cái chỗ này nó ntn. Tưởng nó sẽ lung linh như một cung điện, giống Arksadam. Nhưng khi đến nơi thì có chút thấy cũng… bình thường. Thật ra cái đền không đặc biệt nhưng trải nghiệm trong ngôi đền thì rất đặc biệt, ai vào cũng được 1 miếng kẹo bơ hay gì ngòn ngọt ở cổng, rửa tay chân sạch sẽ rồi mới được vào, à, còn phải đội mũ nữa. Rồi khi vào đền bạn sẽ bị ấn tượng bởi đại sảnh to ơi to, người ta làm lễ suốt ở đó, đọc kinh coran và khấn lạy chúa Alah. Mình cũng thử đi lên tầng 2,3 của ngôi đền thì thấy nó hầu như được xây lên để người ta vào đó ngồi cầu nguyện thôi chứ ko có gì hết. Cả hành lang 2 bên cũng vậy.
Tiếc nhất là chúng mình nhìn thấy ngôi đền ở xa khá đẹp nhưng về gần chụp thấy nó xấu quá luôn.
Safdarjung Tomb
Nói thật là nhiều khi mình không phân biệt đâu là Humayun, đâu là Safdarjung vì 2 cái đều là lăng :v, đều xây từ đá sa thạch đỏ, đều có nét kiến trúc đối xứng của người hồi và mái vòm, đều vuông thành sắc cạnh. Đã vậy cả 2 đều có vườn và đài phun nước :v. Bravo! giống như 2 anh em sinh đôi vậy, có điều người anh Humayun sinh ra tận 1 thế kỉ trước người em cơ. Với Safdarjung này là lăng 1 vị tể tướng thôi chứ nào phải vua chúa gì đâu, nhưng cũng hoành tráng quá cơ!
Vé vào cửa: 100 Rupee, giá rất rẻ.
Đánh giá: 4.0. Khá đẹp nhưng ko khác biệt gì với Humayun Tomb.
ISKCON Temple
Dường như là ngôi đề duy nhất mình đến ở New Delhi mà nó không phải đền thờ Hồi Giáo. Đền này với mình đi chỉ để chiêm ngưỡng cái tháp nhìn giống như búp măng mọc trông rất hay ho. That’s all. Nhưng đền ko đông và rất nhiều phù điêu, tượng nói về Krisna nên các bạn có thể ghé qua chơi tí.
Giá vé: Free.
Đánh giá 3.5.
Nói chung là đi New Delhi khá là lâu vì có rất nhiều thứ cần khám phá nha các bạn. Các bạn cố thu xếp ít nhất 3 ngày để ngắm nó được trọn vẹn nhất.
Những trải nghiệm không thể quên ở New Delhi
Nói đi Delhi mà chỉ ngắm mấy cái phố trông cổ cổ nhếch nhếch hay đi loanh quanh các ngôi đền đẹp thì thật sự phí quá vì ở đây còn rất nhiều những trải nghiệm hay ho đến không thể tin được.
Shopping điên cuồng
Mình phải thề và hứa là chỉ cần đến 1 khu chợ Ấn ở New Delhi, bạn sẽ hoa hết cả mắt và chìm trong đam mê mua sắm ko ngừng nghỉ vì nó có quá nhiều đồ với giá rẻ đến ko thể tin được. Thật ra mà nói như mua áo sơ mi hay phông Ấn có vẻ chất liệu rất mát mẻ và cũng bền đó. Còn hoa văn thì bạn nào thích boho, sặc sỡ sắc màu thì bạn đó sẽ thích những túi, áo, quần alibaba…. ở chỗ này. Rất rực rỡ và sống động luôn.
Thần kì thế nào mà khi đặt phòng khách sạn ở New Delhi, chúng mình book luôn 1 phòng dorm trong khu Main Bazaar, kiểu bước chân xuống đường là ngập tràn thứ để ăn và để mua sắm luôn. Ngoài Main Bazaar ra thì ở New Delhi có rất nhiều chợ khác:
- Khari Baoli Road: chợ gia vị
- Dariba Kalan: chợ đồ bạc
- Janpath: chợ thủ công mĩ nghệ
- Khan Market: Chợ may mặc.
- ….
Ấn Độ là nơi chúa làm giá nên hơn bao hết, đừng nghe lời mấy tay bán hàng ở ngoài, mấy tên đó nói toàn gấp 3 lần mức giá thật, nên các bạn cứ trả xuống rồi mình tăng lên từ từ. Mặc cả lần đầu giá bằng 1/4 thì mới đỡ hớ nha các bạn.
Xem biểu diễn lazer và nghệ thuật ánh sáng 3d ở đền Akshardham
Như đã nói ở trên, đây là một trong những ngôi đền đặc sắc nhất mà mình từng đến ở Ấn Độ, hoành tráng nhất nữa. Nhưng nếu chỉ ngắm thôi thì ngôi đền này sẽ không quá đặc biệt như vậy. Điều mình bị ấn tượng ở đây là màn biểu diễn… nhạc nước, ánh sáng 3d tuyệt vời ở trên phía bề mặt của ngôi đền này. Họ kể lại câu chuyện về các vị thần Hindu với đồ họa đẹp ko tưởng, ánh sáng rất hợp dơ với cả kiến trúc đền và mặc dù mình ko hiểu câu chuyện nói gì (vì lồng tiếng Ấn thôi) nhưng cũng đắm chìm vô vào màn biểu diễn này. Mình phải nói nó là tuyệt mỹ luôn!
Các bạn có thể xem giới thiệu ở đây : https://akshardham.com/explore/water-show/
Giá vé : 80 Rupee, siêu rẻ.
Thời gian: 7h15 sau hoàng hôn.
Nói chung đền này vào xong thấy đúng là kiến trúc Ấn Độ thật ko thể tưởng tượng được. Còn về nghệ thuật ánh sáng thì lại càng ko chê được luôn. Về độ hoành tráng thì các buổi biểu diễn của Trung Quốc và Ấn Độ đều là tuyệt phẩm.
Xem nhạc kịch hoành tráng ở Kingdom of the dreams
Nói thật là đây mới là buổi biễu diễn trong mơ mà mình muốn đi xem :(. Nhưng hỡi ơi tiếc là khi phát hiện ra nó ở quá xa và thời gian ko thuận tiện, mình đã nhường nó cho vụ đi xem biểu diễn ở Akshardham trên kia. Quả thật là mình thấy tiếc lắm luôn. Vì sau khi xem buổi diễn 80 tệ mà còn hoành tráng vậy, mình chắc 100% là buổi diễn nghìn rưởi Rupee này phải gọi là bá đạo luôn.
Các bạn nên thực sự đi xem nhé, nếu các bạn muốn tìm hiểu cách người Ấn ca hát nhảy múa ntn :)) vì ở phương diện này họ là bá đạo rồi!
Để xem show này thì nhớ đặt vé trước. Giá vé vào xem show + bao gồm cả vào Culture Gully thì là 1599 rupee nha.
Ngoài ra thì show nó được host trong 1 cái công viên Jotland cực kì đặc sắc nên các bạn cũng nên dành nửa ngày đi dạo đâu đó quanh đấy rồi vào xem show luôn.
Lựa chọn khách sạn an toàn ở New Delhi
Một khi đã đến New Delhi thì bạn phải tập mà làm quen với sự lốn nhốn láo nháo ở đây. Để cho đỡ bị vấn đề, tốt nhất bạn nên đặt một cái khách sạn ở một nơi an toàn ở New Delhi.
Theo các bạn Ấn tìm hiểu và recommend cũng như các bạn nữ đi độc hành cũng thường xuyên ở thì khu vực Trung Tâm và Nam của New Delhi là an toàn nhất. Đặc biệt là Connaught Place, nơi gần những công trình và tòa nhà của chính phủ Ấn Độ. Đây là nơi an toàn nhất do có rất nhiều lực lượng bảo vệ và gần khu tham quan chính. Tất nhiên khu này cũng đắt hơn mọi khu khác. Nhưng tiền nào của nấy thôi nha.
Theo mình để đỡ phải nghĩ, các bạn lên các trang tìm kiếm khách sạn và chọn khách sạn theo bộ lọc:
- Khách sạn có review từ 8.3 trở lên
- Khách sạn có phòng ở 2 người ít nhất 250k/đêm trở lên hoặc 1 người thì ít nhất phải từ
- Khách sạn có view đẹp, gần các bến metro
Lọc theo những chi tiết này thì bạn sẽ tìm được hostel phù hợp. Tiếc là cái hostel mình ở h đã đóng cửa rồi 🙁 nên ko làm gì được, ko thì mình đã giới thiệu các bạn ở tạm đó.
Học cách làm quen với giao thông kì cục ở đây
Thật sự thì Ấn Độ với VIệt Nam ko khác nhau là bao, giao thông hỗn độn chạ thua kém gì nhau cả. Có điều, bên Ấn thì metro đã phát triển rồi, nên đi lại cũng dễ dàng hơn bên mình. Chỉ 1điểm trừ là đi nó hơi… lổn nhổn. Tuyến metro kiểu biển báo hiệu cứ loạn cả lên :(.
Học cách đi tàu điện ngầm
Về cơ bản, mọi cái Metro thì đều có các thông tin về bến, về chiều đi từ đâu đến đâu, nên các bạn trước khi lên metro lưu ý là phải xem đúng chuẩn là nó đi đâu về đâu nhé. Ko thì nhầm đấy.
Còn về việc mua vé, nó sẽ đòi tiền lẻ, nên phải có tiền lẻ trước nhé. Ngoài ra, mua vé bạn phải chọn bến metro nên phải google map ra cái tuyến rồi chọn đúng điểm mà mua nhé.
Lên Metro nhớ chú ý trang phục và ví tiền, điện thoại. Metro bên New Delhi phải nói là cực đông luôn ấy.
Giá 1 chuyến metro ở Ấn là khoảng 20-30 rupee thôi. Nên thật sự nếu mà bạn đi ko nhiều, bạn hoàn toàn ko cần phải mua travel card đâu.
Giá travel card 1 ngày là 200 rupee trong khi đó giá 3 ngày là 500 rupee. Theo mình tính toán thì số tiền mình đi tuk tuk trong 2 ngày ở New Delhi chỉ rơi vào khoảng 300 Rupee thôi, hoàn toàn ko đến 500 rupee đâu. Với nữa có nhiều nơi ko có metro, mà chỉ có xe bus, nên đi mua cái travel card 500 là hoàn toàn ko nên. Là lãng phí đó.
Gọi và mặc cả tuk tuk
Giống như mình đã nói ở Agra, tuk tuk ở New Delhi rất nhiều, và giá cũng khá ok. Họ thường làm giá khoảng gấp 2, bạn trả xuống 1/2 là ổn. Thêm tí cho họ vui cũng đc vì phí Tuk tuk rất nhiều rồi. Mình có cài app Ola để gọi tuk tuk nhưng có 1 lần duy nhất gọi được, còn thì toàn phải bắt trên đường (rất nhiều luôn). Tính toán giá tiền thì cứ Google Map mà tính.
Đi xe bus New Delhi mà không sợ đông
Mình chỉ có 1 lời khuyên duy nhất cho bạn nếu bạn đi xe bus ở New Delhi đó là: đi vào dịp 6-7h sáng ngày cuối tuần :)))). Còn lại thì ko có cách nào vì ở Ấn đi xe bus là rẻ nhất, nên ai cũng đi, mà xe toàn nam giới, kinh dị lắm!. Chỉ có cuối tuần mọi người ko đi làm thì đường vắng, xe bus cũng vắng theo thôi nhá.
Từ New Dehli đi các thành phố khác như thế nào
Này chỉ có 3 cách:
- Tàu cao tốc hoặc tàu chậm: đi tàu là rẻ + nghỉ ngơi, ngắm cảnh và thư giãn nhất.
- Xe khách: hơi nguy hiểm vì số nam giới trên xe rất đông.
- Đi máy bay: hơi ngại vì phải đi ra tận sân bay, nhưng nói chung vé máy bay cũng ko đắt lắm.
Nhìn chung mình vẫn recommend các bạn đi tàu.
Trên đây là 1 số những lưu ý của mình khi các bạn đi New Delhi. Mình sẽ chia sẻ thêm thông tin về các món ăn vào bài viết sau nhé :3. Xem thêm 1 số thông tin du lịch khác của Ấn Độ nè:
Đi Ấn Độ mang bao tiền thì đủ?
Agra- thành phố của những đền đài cổ kính
